Παραδοσιακά σπιτικά ζυμαρικά της Ρόδου που σερβίρονται σε γάμους μαζί με σάλτσα ντομάτας ή βούτυρο και τυρί. Στην Τήλο τα κουλούρια είναι μικροί στρογγυλοί σβόλοι ζύμης μαγειρεμένοι σε κατσικίσιο γάλα που σερβίρονται σαν σούπα.

Από τη Χάλκη. Χειροποίητα ζυμαρικά σε σχήμα κοχυλιού.

Πολύ λεπτές λωρίδες χειροποίητων ζυμαρικών που συναντάμε στην Αμοργό και στη Δονούσα.

Σπιτικά παραδοσιακά ζυμαρικά σε σχήμα σβόλου που συναντάμε στην Κίμωλο.

Είναι λεπτά ζυμαρικά από την Κω, συχνά παρασκευασμένα με κριθάλευρο. Έχουν συνήθως 3 εκ. μήκος. Μερικές φορές λέγονται και σκορδομακαρούνες. Σερβίρονται με λιωμένο χοιρινό λίπος (γλίνα) και τριμμένο τοπικό τυρί.

Είναι το αγκαθωτό φρούτο που προέρχεται από ένα κακτοειδές φυτό με φύλλα σαν τα αφτιά του Μίκυ Μάους! Λέγεται ότι έφτασε στην Ευρώπη από το Μεξικό μαζί με τους Ισπανούς τον 16^ο αιώνα. Σήμερα φύεται σε σχεδόν όλη την Ελλάδα.

Στο Νότιο Αιγαίο εκτιμάται περισσότερο στη Σύμη, στην Κίμωλο και στη Νάξο. Καθαρίζεται με πολλή προσοχή και τρώγεται συνήθως φρέσκο. Σε ορισμένες περιοχές γίνεται και αποξηραμένο. Ένα από τα πιο ασυνήθιστα γλυκίσματα είναι η μισοκοφτή της Σύμης, από βρασμένα φραγκόσυκα και αλεύρι.

Στην κατάξερη Σαντορίνη καλλιεργείται η πιο διάσημη φάβα, που σύμφωνα με αρχαιολογικά στοιχεία εμφανίστηκε πριν από 3.500 χρόνια τουλάχιστον. Ξεχωρίζει για το αχνό κίτρινο χρώμα της και τη βελούδινη υφή που επιτυγχάνεται με σχετικά λίγο χρόνο μαγειρέματος. Το ηφαιστειογενές έδαφος της περιοχής, που παρέχει ένα εξαιρετικά μεγάλο πλήθος θρεπτικών συστατικών για όλα τα φυτά, εγγυάται την άριστη ποιότητα του προϊόντος. Η παραγωγή όμως είναι εξαιρετικά μικρή και το μεγαλύτερο μέρος της καταναλώνεται εντός των ορίων του νησιού. Μπορείτε να την απολαύσετε μαγειρεμένη με πολλούς τρόπους, αλλά η «παντρεμένη» (με σάλτσα από κρεμμύδια και ωμό ελαιόλαδο) είναι γευστικώς άφθαστη.

Υπάρχουν και άλλα νησιά των Κυκλάδων όπου καλλιεργείται και μαγειρεύεται η κίτρινη φάβα. Είναι πολύ αγαπητή στη Σίφνο, τη Σέριφο, τη Θηρασιά και αλλού. Η μικροσκοπική Σχοινούσα επίσης παράγει σχετικά γνωστή φάβα, η συγκομιδή και το άλεσμα της οποίας εξακολουθεί να γίνεται με τα χέρια.

Συνήθως μαγειρεύεται και αλέθεται σε πουρέ και περιχύνεται με ελαιόλαδο, πασπαλίζεται με κρεμμύδια, κάππαρη ακόμα και μαγειρεμένη μελιτζάνα (Σαντορίνη). Γίνεται επίσης κεφτέδες, πίτες, σάλτσες κ.ά. Έχει κατακτήσει τη φαντασία σύγχρονων Ελλήνων σεφ, στις συνταγές των οποίων, μεταξύ άλλων, περιχύνεται με τρουφέλαιο και συνοδεύεται με χταπόδι, με μαστιχέλαιο, μπακαλιάρο, πεσκανδρίτσα, λιαστές ντομάτες, καραμελωμένα κρεμμύδια κ.ά.

Σε ορισμένα νησιά, φάβα θεωρείται ο πολτός από κουκιά. Μια τοπική ονομασία για το όσπριο αυτό είναι «κατσούνι» στην Αμοργό.

Από τα αρχαιότερα ελληνικά φρούτα, τα άγρια και τα καλλιεργημένα σύκα φυτρώνουν σε όλη την Ελλάδα, ευδοκιμούν όμως ιδίως στο Αιγαίο. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η αρχική προέλευση του σύκου ήταν από την Καρία στην Μικρά Ασία, εξού και η επιστημονική του ονομασία (caricus).

Φρέσκα ξετρελαίνουν τους πάντες, στην εποχή τους στα τέλη του καλοκαιριού. Υπάρχουν δεκάδες, εάν όχι εκατοντάδες, τοπικές άγριες ποικιλίες και ανοιχτόχρωμων και σκουρόχρωμων σύκων, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες τα πιο σημαντικά εμπορικά έχουν υπερισχύσει των τοπικών ποικιλιών.

Ορισμένες ασυνήθιστες ποικιλίες μπορούμε ακόμα να βρούμε στα νησιά του Αιγαίου, ιδίως στην Τήνο και τη Νίσυρο. Στην Τζια, υπάρχουν δύο ακόμα σημαντικές παραδοσιακές ποικιλίες: η ποικιλία Ορνός, που είναι άγρια και χρησιμοποιείται κατά βάση σε γλυκά του κουταλιού και η ποικιλία Αμπουρκούνα, η οποία βγάζει νοστιμότατα επιτραπέζια σύκα.

Σε όλα τα νησιά τα σύκα αποξηραίνονται και αποτελούν σημαντική τροφή το χειμώνα. Ένα ιδιαίτερο γλύκισμα που συναντάμε σε πάρα πολλά νησιά είναι οι παστελαριές. Στην Τήνο, οι παστελαριές είναι μακρόστενες και καλυμμένες με σουσάμι, καρύδια και κανέλλα και αυτή είναι μία από τις πολλές παραλλαγές του γλυκίσματος αυτού.

Τα σύκα ξεραίνονται στον ήλιο στα τέλη του καλοκαιριού, στις κεραμοσκεπές, σε σήτες στις αυλές, πάνω σε παλιούς σουμιέδες από κρεβάτια και σε μεγάλες πέτρινες πλάκες. Αρωματίζονται με βότανα και ξηρούς καρπούς.

Στα Δωδεκάνησα υπάρχουν ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες παραλλαγές. Για παράδειγμα, στη Ρόδο αρωματίζονται με φασκόμηλο, στη Νίσυρο με βασιλικό και φύλλα δάφνης, στην Κάσο με μυρτιά, γαρίφαλα και κανέλλα. Στη Ρόδο, μια παλιά συνταγή για αποξηραμένα σύκα θέλει εκείνα που έχουν πέσει στο έδαφος, τα λεγόμενα ασκάδια, αφού ξεραθούν, να ζεματιστούν σε νερό αρωματισμένο με μούρα μυρτιάς (μυρσινόκοκκους), φασκόμηλο, σχίνο και φύλλα δάφνης. Στη συνέχεια, αποξηραίνονται πάλι. Συνήθως, σερβίρονται με καρύδια. Σε ορισμένα νησιά, τα αποξηραμένα σύκα σερβίρονται σε αρραβώνες, σε άλλα νησιά ως επικήδειο κέρασμα μαζί με αμύγδαλα, ψωμί και κόλλυβα.

Στη Ρόδο, τη Σίφνο και αλλού τα ρεβίθια είναι από τα βασικότερα τρόφιμα. Μια γευστικότατη και εξωτική λιχουδιά μας έρχεται από την Σύρο, όπου τα νεαρά βλαστάρια από τα ρεβίθια πωλούνται στην τοπική αγορά την άνοιξη για βραστά σαν σαλάτα.

Η πατάτα του Νέου Κόσμου ευδοκίμησε στο βραχώδες, πλούσιο σε μάρμαρο έδαφος της Νάξου από τα μέσα του 19ου αιώνα, τόσο πολύ που μετατράπηκε σε έμβλημα σε μία τουλάχιστον περιοχή, στο Γλινάδο, και θεωρείται έκτοτε ένα από τα πιο σημαντικά αγροτικά προϊόντα της Ελλάδας. Στη Νάξο η καλλιέργεια και τα φυτώρια της πατάτας είναι σημαντική πηγή εισοδήματος. Η ναξιώτικη πατάτα έχει μέτριο μέγεθος, απαλή και καθαρή φλούδα και γλυκιά, σφιχτή, ελαφρώς κίτρινη σάρκα. Η συγκομιδή της γίνεται και αρχές καλοκαιριού (Μάιο και Ιούνιο) και πάλι τον χειμώνα (Δεκέμβριο και Ιανουάριο).

Οι κύριες ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι οι Liseta, Spunta, Marfona, Vivaldi και Alaska. Όλες μαζί αντιστοιχούν στο 90% της συνολικής καλλιέργειας του νησιού. Η αυθεντικότητα της προέλευσης διασφαλίζεται μέσω ενός ειδικού κώδικα. Ήδη από το 1969, ο Εθνικός Οργανισμός Τουρισμού βοήθησε στην προώθηση της Ναξιώτικης πατάτας ως το πρώτο εξαγώγιμο προϊόν του νησιού. Το νησί είναι επίσης περίφημος παραγωγός εξαιρετικής γλυκοπατάτας.